Bệnh thừa cân béo phì có di truyền không?

Bệnh thừa cân béo phì có di truyền không? Liệu có phải thừa cân béo phì là do gen?

Thừa cân béo phì là một tình trạng bệnh mãn tính do sự dư thừa lượng mỡ tích trữ trong cơ thể. Bên trong cơ thể luôn tồn tại một tỷ lệ mỡ nhất định và lượng mỡ này đóng vai trò quan trọng trong việc lưu trữ năng lượng, giữ ấm, bảo vệ cơ thể, … Tuy nhiên ở những người thừa cân béo phì lượng mỡ này vượt quá tỉ lệ và đem lại nhiều tác hại. Nhiều gia đình lo ngại tình trạng béo phì này có thể di truyền từ bố mẹ sang thế hệ con cái của họ. Vậy thực tế thì thừa cân béo phì có di truyền không?

Thừa cân béo phì có di truyền không?

Thừa cân béo phì (có chỉ số khối cơ thể BMI ≥ 23) là một vấn đề sức khỏe toàn cầu, đang ngày càng gia tăng ở tất cả các lứa tuổi, giới tính và chủng tộc. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), năm 2020, ước tính có khoảng 2,8 tỷ người trưởng thành trên toàn thế giới bị thừa cân hoặc béo phì. Vậy thừa cân béo phì có di truyền không?

Giống như nhiều tình trạng bệnh lý khác, béo phì là kết quả của sự tương tác giữa các yếu tố môi trường, lối sống và có yếu tố di truyền. Các nghiên cứu đã xác định được các biến thể ở một số gen có thể góp phần làm tăng cân và phân bổ mỡ trong cơ thể; mặc dù vậy, chỉ trong một số ít trường hợp gen là nguyên nhân chính gây ra béo phì.

Tỷ lệ béo phì có thể do di truyền rất khác nhau, tùy thuộc vào nhóm đối tượng được kiểm tra, từ 6% đến 85%, với ước tính trung bình là 50%. Các chuyên gia dự đoán rằng ở mỗi người, một số gen sẽ góp phần nhỏ vào khả năng phát triển bệnh béo phì, với mỗi gen tăng hoặc giảm tỷ lệ này một chút và cùng nhau xác định cách một cá nhân phản ứng với các yếu tố tác động từ bên ngoài đến cơ thể như thế nào. Tính đến năm 2006, hơn 41 vị trí trên bộ gen người có liên quan đến sự phát triển của bệnh béo phì khi có môi trường thuận lợi. Một số gen gây béo phì (tăng cân) hoặc gen leptogen (giảm cân) có thể ảnh hưởng đến phản ứng của người béo phì đối với việc giảm cân hoặc kiểm soát cân nặng. (theo wiki)

Ví dụ như các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng một số gen khiến một người cảm thấy ăn chưa đủ no, khiến những người mang các biến thể gen này ăn thường xuyên hơn hoặc tiêu thụ nhiều thực phẩm giàu calo hơn.

Yếu tố di truyền ảnh hưởng đến thừa cân béo phì như thế nào?

Yếu tố di truyền có thể ảnh hưởng đến thừa cân béo phì theo nhiều cách, bao gồm:

• Cơ chế chuyển hóa: Một số gen có thể ảnh hưởng đến cách cơ thể chuyển hóa thức ăn thành năng lượng. Những người có các gen này có thể có xu hướng tích trữ nhiều calo hơn dưới dạng mỡ.
  Cảm giác thèm ăn và no: Một số gen có thể ảnh hưởng đến cảm giác thèm ăn và no của một người. Những người có các gen này có thể có xu hướng ăn nhiều hơn hoặc ít hơn mức cần thiết.
• Tiết hormone: Một số gen có thể ảnh hưởng đến việc sản xuất và hoạt động của các hormone liên quan đến cân nặng, chẳng hạn như hormone leptin và ghrelin.
• Phân bố mỡ: Một số gen có thể ảnh hưởng đến cách mỡ được phân bố trong cơ thể. Những người có các gen này có thể có xu hướng tích trữ nhiều mỡ ở vùng bụng, nơi có nguy cơ mắc các bệnh mãn tính cao hơn.

Một số ví dụ về béo phì do di truyền

Bệnh béo phì và thừa cân rất nguy hiểm, ngoài ra một số ví dụ về béo phì do di truyền được ghi nhận cụ thể:

• Hội chứng Prader-Willi: Đây là một rối loạn di truyền hiếm gặp gây ra béo phì, suy giảm trí tuệ và các vấn đề về phát triển.
• Hội chứng Bardet-Biedl: Đây là một rối loạn di truyền hiếm gặp gây ra béo phì, tiểu đường, suy giảm thị lực và các vấn đề về sinh sản.
• Hội chứng Cushing: Đây là một tình trạng hiếm gặp gây ra bởi sự dư thừa hormone cortisol, có thể dẫn đến béo phì.
• Hội chứng Alström: Đây là một rối loạn di truyền hiếm gặp gây ra béo phì, suy giảm thị lực và các vấn đề về tim mạch.
• Hội chứng Cohen: Đây là một rối loạn di truyền hiếm gặp gây ra béo phì, chậm phát triển và các vấn đề về xương.

Ngoài ra, một số gen cụ thể cũng có liên quan đến thừa cân béo phì, chẳng hạn như:

• Gen MC4R: Gen này giúp điều chỉnh cảm giác thèm ăn. Những người có đột biến gen MC4R có thể có xu hướng ăn nhiều hơn và khó cảm thấy no.
• Gen FTO: Gen này có liên quan đến việc tích trữ mỡ ở vùng bụng. Những người có đột biến gen FTO có thể có nguy cơ mắc béo phì cao hơn.
• Gen PPARγ: Gen này giúp điều chỉnh sự trao đổi chất của chất béo. Những người có đột biến gen PPARγ có thể có xu hướng tích trữ nhiều mỡ hơn.

Trong những trường hợp này, béo phì có thể xảy ra ngay cả khi người bệnh có chế độ ăn uống lành mạnh và tập thể dục thường xuyên.

Thẩm mỹ viện Quốc tế Nevada hy vọng đáp án bệnh thừa cân béo phì có di truyền không đã làm hài lòng các bạn. Mặc dù yếu tố di truyền đóng một vai trò quan trọng trong việc gây ra thừa cân béo phì. Tuy nhiên, yếu tố môi trường và lối sống cũng có thể góp phần làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Để giảm cân và hạn chế ảnh hưởng của gen di truyền với cân nặng, cần kết hợp giữa chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục thường xuyên và thay đổi lối sống. Nếu cần tư vấn các cách giảm béo nhanh chóng và an toàn, hãy ĐỂ LẠI THÔNG TIN để nhận được hỗ trợ sớm nhất nhé.